Nederland telt ongeveer 2000 mensen met een vermogen van meer dan 25 miljoen euro. Samen bezit deze groep ongeveer 332 miljard euro. Het aantal zeer rijken neemt nog steeds toe, in 2014 met 16.5 procent. Uit een halfjaarverslag van de Belastingdienst blijkt dat de fiscus sinds vorig jaar de belastingaangiftes van miljonairs onderzoekt.

Team Zeer Vermogende Personen

Tien inspecteurs vormen sinds mei 2014 het Team Zeer Vermogende Personen (ZVP). De belastingaangiften van 80 miljonairs zijn inmiddels behandeld. Bijzonder genoeg heeft het onderzoek door de fiscus meteen geleid tot hogere belastinginkomsten. Hoe groot de inkomsten in Nederland precies zijn, is niet duidelijk. Ook dit jaar kunnen neemt de belastingdienst de superrijken onder de loep. Eind 2016 zal gekeken worden wat de verdere toekomst is van team ZVP.

Doelgroep

De onderzochte doelgroep betreft volgens de belastingdienst zowel particulieren als grote ondernemingen en het midden- en kleinbedrijf. Centraal in het programma staat het integraal inkomen, vermogen, winst, schenking, natuurschoonwet en estate planning (vermogensoverdracht). De belastingdienst wil onder andere meer inzicht verkrijgen in het financiële gedrag van de rijken. Hoeveel schenken zij bijvoorbeeld precies aan goede doelen? Ook zal gekeken worden naar het erfrecht bij familiebedrijven. Bij het overdragen van het bedrijf aan ouders naar kinderen komen nogal wat fiscale regels kijken.

Structuur en overleg

In het halfjaarverslag schrijft de Belastingdienst dat zij de financiële positie van de zeer rijken op een gestructureerde wijze behandelen. Daar is soms specifieke kennis bij nodig, waarvoor de inspecteurs speciaal worden getraind. De Belastingdienst kijkt nauwkeurig naar de manier waarop het toezicht op de zeer vermogenden vorm moet krijgen. Samen met de doelgroep van de ZVP is zij dan ook van plan eind dit jaar om de tafel te gaan zitten. De Nederlandse Organisatie van Belastingadviseurs is overigens blij met de extra controles. Zij stellen dat de belastinginspecteurs zo beter leren functioneren, en dat dit de samenwerking met de NOB ten goede komt.

OESO

Aanleiding tot het bijzondere project is het advies van de OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) om de miljonairs aan een diepgaand onderzoek te onderwerpen. Belastingontwijking is een van de problemen waar deze organisatie van rijke landen een einde aan hoopt te maken. Het idee van de OESO stamt al uit 2009. Miljonairs reisden echter naar belastingparadijzen als Zwitserland en Luxemburg om hun vermogen daar te parkeren.

Fiscale beperkingen

Al staat de Nederlandse Quote 500 niet bekend om haar financiële capriolen, toch zijn de fiscale voordelen in Europa de afgelopen jaren flink beperkt. Afreizen naar Zwitserland of Luxemburg om daar geld op de bank te zetten is niet meer zo gemakkelijk als voorheen. Een ontwikkeling dat het project van de belastingdienst tegenwoordig meer kans van slagen geeft.

Inkomsten

Naast Nederland is de ZVP actief in zeventien andere landen. Het project heeft inmiddels zijn vruchten afgeworpen. De Griekse fiscus, bestaande uit een team van 125 personen, haalde binnen een jaar 73 miljoen euro binnen. In 2013 leverden de Britse miljonairs de belastingdienst ruim 250 miljoen euro op, en Australië spekte de kas met 680 miljoen euro.